تعارض نقل و مجازتنافی دو احتمال نقل و مجاز در یک لفظ را تعارض نقل و مجاز گویند. ۱ - محل جریان تعارض نقل و مجازتعارض نقل و مجاز، در کلامی اتفاق می‌افتد که در آن هم نقل و هم مجاز احتمال داده می‌شود، مانند: لفظ «صلات» در جمله «صلّ عند رؤیة الهلال» که معنای لغوی آن «دعا» است، ولی در زبان شارع، در ارکان و اذکار مخصوص نیز استعمال شده است. در صورتی که لفظ «صلات» در ارکان و اذکار مخصوص (معنای شرعی) استعمال شده باشد، دو احتمال وجود دارد: ۱. استعمال لفظ صلات در ارکان و اذکار مخصوص، مجازی باشد؛ ۲. صلات از معنای لغوی‌اش به معنای شرعی نقل شده باشد. ۲ - اقوال اصولیینبیشتر اصولی‌ها به ترجیح مجاز بر نقل معتقد هستند. [۲]
عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، ج۲، ص۱۰۸.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۴۲، برگرفته از مقاله «تعارض نقل و مجاز». |